24 augustus 2017

Hoewel de gasproductie in Europa en Noorwegen zal dalen is er ruim voldoende mogelijkheid om gas te importeren vanuit Rusland of via LNG. Hierdoor zit Europa in de luxe positie om de goedkoopste aanbieder te kiezen. Hiervoor moet wel geïnvesteerd worden in de gasinfrastructuur, de huidige import van LNG en Rusland is onvoldoende om de daling van Europese productie te ondervangen.

In de artikelen van de afgelopen weken is er gekeken naar de gasvraag in Nederland en de omliggende landen tot aan 2035. We zagen daarin dat de vraag de aankomende jaren zal afnemen, het gasverbruik in Nederland langzaam maar zeker. De export richting Duitsland en België vooral na 2025 als daar huizen worden omgebouwd.

In dit artikel wordt bekeken of de import vanuit Rusland, Noorwegen, LNG en de productie in Europa voldoende is om aan de toekomstige vraag in Europa te voldoen.

Productie Europa (excl Noorwegen):

De productie in Europa komt voor 2017 neer op ongeveer 980 TWh aan gas, dit is al een flinke daling ten opzichte van 2010 toen er nog bijna 1600 TWh geproduceerd werd. Deze daling komt grotendeels door lagere productie van Groningen en de UK. De verwachting is dat de productie geleidelijk zal dalen tot 300 TWh in 2035, slechts één derde van de huidige productie. Het gevolg is dat de importafhankelijkheid van noordwest Europa zal toenemen van ongeveer 60% nu tot boven de 90% in 2035.

Productie Noorwegen:

Noorwegen is na Rusland de grootste leverancier van gas aan Europa. De productie is ongeveer 1200 TWh per jaar en zal langzaam gaan dalen vanaf 2020, verwachte flows van 1000 TWh rond 2025 en 800 TWh in 2035. Wel kan de productie verhoogd worden als er investeringen komen in het Noorse gasnet. Dan kan de productie stabiel blijven rond de 1100 TWh tot voorbij 2035.

Productie Rusland:

Rusland is de grootste leverancier met op dit moment rond de 1500 TWh aan gas per jaar, er is al meer capaciteit beschikbaar om 2000 TWh te leveren. Met de uitbreiding van Nordstream 2 kan dit uitgebreid worden met 500 TWh.

De gasreserves van Rusland zijn enorm en kunnen de komende jaren ruim voldoende gas leveren. De flows zullen vooral afhangen van hoe competitief het Russische gas is in vergelijking met bijvoorbeeld LNG. Ook zal de politieke relatie tussen Rusland en noordwest Europa een belangrijke rol spelen.

LNG import:

De verwachting is dat de LNG markt de aankomende jaren sterk gaat groeien, er wordt veel geïnvesteerd in productie- en ontvangstterminals overal op de wereld. Europa ontvangt op dit moment tegen de 400 TWh aan LNG per jaar maar heeft al capaciteit voor 1000 TWh. De verwachting is dat dit gestaag zal toenemen naar 1800 TWh aan capaciteit. Of het ook gebruikt gaat worden is de vraag. LNG is een mondiaal product waar er concurrentie is van bijvoorbeeld Japan (door het uitschakelen van kerncentrales), bij een te hoge prijs zal Europa eerder gas van Rusland importeren dan LNG.

Conclusie:

Uit de bovenstaande informatie kunnen drie conclusies worden getrokken, ten eerste is dat Europese klanten ook in de toekomst in de luxe positie zitten om te kiezen welk gas het voordeligste is (Russisch of LNG). Daarnaast moet wel op worden gemerkt dat per jaar de situatie anders kan zijn (afhankelijk van hoe duur LNG is). Tenslotte moet de gasinfrastuctuur klaar zijn om deze grote hoeveelheden gas aan te flowen, op dit moment is er voldoende capaciteit beschikbaar.

Echter, uit onderstaande grafiek blijkt wel dat met de huidige levels van Russische gas en LNG import er in de toekomst onvoldoende gas beschikbaar zal zijn. Door de dalende productie in Europa en Noorwegen zal er geïnvesteerd moeten worden in uitbreiding van import va LNG en/of Russisch gas om maximaal te kunnen profiteren van de veranderingen op de gasmarkt.

In het laatste artikel over de ontwikkeling van de gasmarkt zal er gekeken worden hoe de Nederlandse markt zich moet aanpassen om klaar te zijn voor de toekomst.

Bron: GasUnie Network Development Plan 2017